Film estoński

0
655

Pierwszy pokaz filmowy odbył się w Tallinie i Jurjewie (obecnie Tartu) w 1896 roku. W latach 1908-1914 pierwsze zdjęcia (dla kroniki) wykonywali operatorzy firm francuskich Pathé i Gaumont, wśród nich fotograf z Tartu J. Pääsoke, który w 1914 roku zrealizował pierwszy estoński film fabularny Polowanie na niedźwiedzia w Pärnumaa.

W niepodległej Estonii działało kilka firm produkujących filmy, w tym: Estonia-Film (w latach1920-32, założona przez fotografów z Tallina, braci J. i P. Parikas, produkująca głównie kroniki filmowe) oraz dotowana przez państwo Eesti kulturfilm (działająca w latach1934-40). Powstało około 25 filmów fabularnych (reżyserii: B. Kuzbok, J. Loop, B. Jaanikoks, T. Luts i innych), grali w nich aktorzy teatralni (między innymi R. Engelberg, A. Eskola, B. Kuuskemaa, A. Lauter, P. Pina, E. Türk); rozwinął się film dokumentalny (K. Märska, V. Parvel). Po wcieleniu Estonii do ZSRR upaństwowiono Eesti kulturfilm i podporządkowano propagandzie uprawianej głównie przez dokumentalistów z Moskwy i Leningradu. Dubbingowano na język estoński filmy sowieckie. W latach 1948-59 powstało 11 fabularnych filmów estońskich (początkowo w wytwórni w Leningradzie, a od 1954 roku – w Tallinie), zrealizowanych przez reżyserów spoza Estonii (G. Rappaport, A. Mandrykin, W. Niewieżyn, M. Jegorow), wykorzystujących emocjonalne właściwości sztuki filmowej do wpajania widzom ideologii sowieckiej, gloryfikowania ustroju komunistycznego (między innymi kołchozów) i potępiania dawnego życia i sposobu myślenia sprzed wojny. W latach 60. debiutowało nowe pokolenie reżyserów estońskich (między innymi V. Käsper, K. Kiisk, G. Kromanovs, A. Kruusement, L. Lajus, J. Müür), którzy, afirmując powojenną zmianę ustroju, przedstawiali w filmach bardzo dramatyczny obraz wydarzeń, a czasem odbiegali od schematów sowieckiego kina (między innymi Hullumeelsus [’obłęd’] z 1969 roku, reżyserii Kiiska). Manifestacją odrębności obyczajowej i mentalnej (bliższej Skandynawom) stały się adaptacje estońskiej klasyki, szczególnie Kevad [’wiosna’] Kruusementa (z 1970 roku, według O. Lutsa), a później twórczość P. Simma, O. Neulanda, M. Soosaara, P. Toominga. W wytwórni Tallinfilm, we współprodukcji z Polską, powstał Test pilota Pirxa M. Piestraka (w 1980 roku według Stanisława Lema).

Poprzedni artykułTeatr estoński
Następny artykułMuzyka estońska
Portal Eesti.pl
Portal estoński Eesti.pl od 2003 roku dostarcza informacji o Estonii. W naszych zasobach znajduje się obecnie prawie 600 artykułów, aktualności, tekstów informacyjnych, lekcji języka estońskiego, galerii i innych. Nasze treści pokrywają pełne spektrum tematów związanych z Estonią i w mniejszym stopniu z krajami bałtyckimi i nordyckimi.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj